Umowa zlecenia to z całą pewnością jedna z najpopularniejszych i najczęściej zawieranych umów, stanowiąca atrakcyjną dla pracodawców alternatywę dla umowy o pracę. Choć powszechnie umowa zlecenia pokutuje jako “umowa śmieciowa”, warto pochylić się nad założeniami jej konstrukcji oraz plusami i minusami, jakie wynikają z jej zawarcia.
Gdzie szukać regulacji prawnych umowy zlecenia?
Umowa zlecenia to tzw. umowa nazwana szczegółowo opisana w Kodeksie cywilnym. Jest to o tyle kluczowa informacje, ponieważ umowa zlecenia nie jest uznawana za umowę regulującą stosunek pracy wynikający z Kodeksu pracy. Jest to umowa cywilnoprawna, nie znajdują do niej zastosowania przepisy Kodeksu pracy.
Stronami umowy zlecenia są zleceniodawca i zleceniobiorca. Sama umowa polega na tym, że zleceniobiorca zobowiązuje się do dokonania czynności prawnej dla zleceniodawcy, przy czym należy pamiętać, że nie każda czynność prawna może być przedmiotem umowy zlecenia, chociażby z uwagi na jej osobisty charakter, np. niemożliwe jest zlecenie komuś sporządzenia testamentu.
Co istotne, do umów o świadczenie usług, do których nie znajdują zastosowania inne przepisy, stosuje się przepisy o umowie zlecenia. Wynika to z art. 750 Kodeksu cywilnego.
Co powinna zawierać umowa zlecenia?
Podstawową zasadą umowy zlecenia jest jej odpłatność. Zgodnie z art. 735 Kodeksu cywilnego: Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.
W 2021 roku minimalna stawka godzinowa z tytułu umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług wynosi 18,30 złotych brutto, w 2022 roku stawka ta wyniesie 19,70 złotych brutto. Prawną podstawą do określania takiej stawki jest ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz uchwalane corocznie rozporządzenie w tym zakresie.
Choć w Kodeksie cywilnym nie zawarto obszernych wytycznych co do zawarcia umowy zlecenia i ustawodawca pozostawił w tym względzie znaczną swobodę dla stron, warto pamiętać o tym, aby umowa została sporządzona, dla zabezpieczenia interesów zarówno zleceniobiorcy, jak i zleceniodawcy, w formie pisemnej oraz zawierała przynajmniej:
- dokładne oznaczenie obu stron (w tym poprzez podanie adresu zamieszkania czy siedziby, numeru PESEL albo numeru w CEIDG lub KRS),
możliwie konkretne oznaczenie przedmiotu zlecenia, czyli tego, do czego zobowiązuje się przyjmujący zlecenie, - określenie terminu wykonania zlecenia, chyba że strony zawierają umowę na czas nieokreślony, co zdarza się stosunkowo często,
Sporządzenie umowy w formie pisemnej i ujęcie w niej maksymalnie konkretnych treści pozwala na uniknięcie albo przynajmniej zminimalizowanie wątpliwości i niejasności w przypadku potencjalnego sporu między stronami. Choć zasada swobody umów obowiązująca w polskim prawie cywilnym pozwala na dużą dowolność w kształtowaniu treści umowy, warto zwrócić jednak uwagę na to, aby zawarte w niej zostały takie kwestie jak czas i miejsce zlecenia, sposób wypłacania wynagrodzenia, wszelkiego rodzaju terminy związane z umową, zasady odpowiedzialności zleceniobiorcy za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zlecenia, zakaz konkurencji czy zasady zachowania poufności.
Ile kosztuje umowa zlecenia?
Zawierając umowę zlecenia, rodzi się po stronie zleceniodawcy obowiązek odprowadzenia odpowiednich, obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne, z wyjątkiem ubezpieczenia chorobowego, które jest dobrowolne. Jeśli natomiast zleceniobiorca posiada inne tytuły do ubezpieczenia w kwocie równej lub wyższej od minimalnego wynagrodzenia, zleceniodawca będzie zwolniony z obowiązku odprowadzania składek i musi jedynie odprowadzać składkę zdrowotną. Ponad składki na ubezpieczenie zdrowotne, zleceniodawca musi odprowadzać co miesiąc zaliczkę na podatek dochodowy.
Jakie są podstawowe wady i zalety umowy zlecenia?
Umowa zlecenia z pewnością rodzajem zapewnia znaczną elastyczność i swobodę w kształtowaniu praw i obowiązków obu stron. Biorąc pod uwagę niższe koszty związane z zawarciem takiej umowy, umowa zlecenia jest atrakcyjną i chętnie wykorzystywaną alternatywą dla przedsiębiorców chcących nawiązać współpracę z innymi osobami. Umowa zlecenia daje również możliwość zlecenia wykonywania przedmiotu umowy osobie trzeciej, czego nie przewiduje umowa o pracę.
Niewątpliwą wadą dla osób chcących pracować w oparciu o umowę zlecenia. jest jednak brak gwarancji pracowniczych wynikających z Kodeksu pracy. W przypadku braku innych postanowień, zarówno zleceniobiorca, jak i zleceniodawca, mogą również taką umowę wypowiedzieć w każdym czasie, bez
ważnego powodu, co z pewnością narusza poczucie stabilności zatrudnienia.
Umowa zlecenia nie bez powodu jest najczęściej zawieraną umową cywilnoprawną, niepozbawioną oczywiście wad, ale posiadającą zalety czyniące ją wyjątkowo atrakcyjną. Każdorazowo warto jednak zadbać o to, aby była sformułowana możliwie dokładnie i precyzyjnie – pozwoli to uniknąć wątpliwości w przypadku ewentualnego sporu czy nieporozumienia między stronami.
Kancelaria Adwokacka Adwokat Karoliny Cichockiej – Bieniek specjalizuje się i świadczy kompleksowe usługi w sprawach z zakresu prawa cywilnego. Jeżeli potrzebujesz profesjonalnej i rzetelnej pomocy doświadczonego adwokata w zakresie zawartej umowy cywilnoprawnej – skontaktuj się z Kancelarią.
